Erven en nalatenschap, wat betekent dat?

Als iemand komt te overlijden, is er vaak sprake van een nalatenschap. Dit kan zowel bezittingen zijn, maar ook schulden. Als erfgenaam is het vervolgens mogelijk de nalatenschap te accepteren of een aanvraag te doen om het te weigeren. In totaal krijgt u 3 maanden de tijd om hier over na te denken. Wie er in aanmerking komt voor de nalatenschap hangt af van het testament. Hierin staat wie wat krijgt. Indien er geen testament is, bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Vaak komt dit neer op de kinderen, broers en zussen of anders tantes en ooms.

Aanvaarden

Indien de beslissing valt om de nalatenschap te aanvaarden, dan kan dit ‘zuiver’ of ‘beneficiair’. Bij een zuivere aanvaarding valt het besluit om de erfenis meteen te aanvaarden en moet er een verklaring worden afgelegd bij de rechtbank of door het opruimen van bezittingen en het betalen van openstaande rekening is er volgens de wet zuiver aanvaard. Dit gaat dan over de bezittingen, maar ook over eventuele nog openstaande schulden. Als de schulden meer zijn dan de bezittingen, spreekt men wel van een negatieve nalatenschap.

Bij het beneficiair aanvaarden van de erfenis, is het vooraf vaak niet duidelijk wat nu precies de bezittingen en de schulden van de overledene zijn. Door de erfenis beneficiair te aanvaarden is men niet aansprakelijk voor schulden met het eigen vermogen, wat wel het geval is bij een zuivere aanvaarding. Dit betekent dat als er uiteindelijk meer schulden dan bezittingen zijn, dat men dit tekort dan niet zelf bij hoeft te leggen. Daar tegenover staat dat er ook niets van de bezittingen mag worden genomen, tot zeker is dat alle schulden zijn betaald.

Verwerpen

Het komt ook voor dat men van te voren al weet dat de overledene meer schulden dan bezittingen achterlaat. Dan kan het verstandig zijn de nalatenschap te verwerpen. Ook kan het gebeuren dat de erfenis zuiver wordt aanvaard, maar er achteraf toch een grote onverwachte schuld is die betaald moet worden. Deze schuld moet volgens de regels worden betaald uit het eigen vermogen, echter heeft staatssecretaris Teeven een wetsvoorstel ingediend om erfgenamen hier tegen te kunnen beschermen door bij de rechter een ontheffing aan te kunnen vragen. Het wetsvoorstel moet nog langs de Eerste en Tweede Kamer.

Belasting

Bij een erfenis komt ook de kwestie belasting kijken. Erfbelasting moet worden betaald als de overledene in Nederland woonde ten tijde van het overlijden, of de Nederlandse nationaliteit had en nog geen 10 jaar in het buitenland woonde. De precieze hoogte is afhankelijk van de relatie tot de overledene en hangt af van de erfenis. Er zijn echter situaties dat er geen erfbelasting hoeft te worden betaald.