Geld lenen aan familie

Onderhands geld lenen lijkt steeds normaler te worden. Geld lenen binnen families of vriendenkringen komt vaak voor. Onderling of onderhands geld lenen is het verstrekken van een lening tussen bijvoorbeeld vrienden of familie zonder hulp van een bank. Het is een fijn idee dat je jouw familie of vrienden kunt helpen of dat zij juist jou kunnen helpen, maar toch moet je goed letten op een aantal punten:

Wat is de reden van de lening?

Deze vraag klinkt logisch, maar is wellicht wel het belangrijkste. De reden van de lening kan doorslaggevend zijn voor het wel of niet verstrekken van een lening aan een bekende. Het kan vervelend zijn om ervoor te kiezen om geen geld te lenen aan jouw familie of vrienden, maar probeer ten alle tijden alleen een lening te verstrekken wanneer de risico’s voor jou zo laag mogelijk zijn. 

Wat is de grootte van de lening?

Er bestaat altijd een kans dat de lening niet kan worden terugbetaald. De ene keer is deze kans groter dan de andere. Wanneer je een lening wilt verstrekken aan een bekende, denk er dan goed over na of je zelf wel echt dit geld kan missen. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat je vervolgens een lening moet afsluiten omdat je jouw eigen geld hebt uitgeleend aan iemand anders. 

Geld uitlenen, ja of nee?

Wanneer het leendoel voor jou duidelijk is gemaakt en je weet hoeveel je zelf kunt missen, kun je bepalen of het voor jou een goede keuze is om een lening te verstrekken. Het Nibud raadt het af om geld te verstrekken aan vrienden of familieleden die altijd geld te kort komen of al meerdere leningen hebben lopen. Deze personen komen door jouw lening vaak nog meer in de problemen. De kans is ook groter dat jij het uitgeleende bedrag niet terug krijgt van deze personen. 

Het is belangrijk altijd voorzichtig te zijn met het onderling lenen van geld. Het zou vervelend zijn als een goede vriendschap of familieband wordt verpest door het niet nakomen van de verplichtingen van een onderhandse geldlening. 

Schenking

Wanneer je genoeg financiële bestedingsruimte hebt, is er altijd nog de keuze om geld te schenken in plaats van onderhands uit te lenen. Een schenking is een gift die een schenker kan doen aan de ontvanger. Na de schenking hebben zowel de schenker als ontvanger geen verplichtingen meer naar elkaar toe. Een voordeel van een schenking is dat er fiscale voordelen te behalen zijn wanneer personen een schenking investeren in hun huis.

Afspraken maken

Wanneer de ontvanger van een onderhandse lening de lasten prima kan dragen en verder geen financiële problemen heeft, kun je ervoor kiezen om de onderhandse lening te verstrekken. Belangrijk is om altijd een leenovereenkomst op te stellen met daarin de gemaakte afspraken, ongeacht of het bedrag groot of klein is. Een leenovereenkomst zorgt voor duidelijkheid bij zowel de ontvanger als de verstrekker.

Leenovereenkomst

Een misvatting die regelmatig wordt gemaakt, is dat een leenovereenkomst alleen geldig is wanneer deze bij een notaris is vastgelegd. Wanneer je ervoor kiest om een leenovereenkomst vast te  laten leggen bij een notaris noem je dit een ‘authentieke akte’. Wanneer je ervoor kiest om de leenovereenkomst niet te laten vastleggen bij een notaris, noem je dit een ‘onderhandse akte’.  Het vastleggen van een leenovereenkomst bij een notaris kan voordelen opleveren:

• Het vastleggen van een leenovereenkomst bij de notaris zorgt direct voor een executoriale titel voor de overeenkomst. Dit houdt in wanneer het de ontvanger van het bedrag niet lukt om het bedrag terug te betalen, dat er gelijk beslag kan worden gelegd op het bedrag. Op dat moment is er geen bemiddeling van een rechter nodig. Het moet alleen wel duidelijk blijken uit de authentieke akte wat precies de hoogte van het verschuldigde bedrag is. Wanneer dit niet precies duidelijk is, kan de beslaglegging alleen nog worden uitgevoerd met bemiddeling van een rechter.
• Een authentieke akte dient als dwingend bewijs tegen zowel de ontvanger als verstrekker van de lening, maar ook tegenover de betrokken derden. Een onderhandse akte verzorgt alleen voor een dwingend bewijs voor de ontvanger en verstrekker van de lening. 

Het vastleggen van een leenovereenkomst bij de notaris heeft ook een nadeel. Dit nadeel is dat er altijd kosten zullen worden gerekend. Het is van belang zelf te bepalen wanneer het nodig is om een leenovereenkomst vast te laten leggen bij een notaris. Hierbij moet je rekening houden met de betrouwbaarheid en de financiële situatie van de ontvanger van de lening. 

Schuldbekentenis

Wanneer het om een klein bedrag gaat, kunt u ook gebruik maken van een ondertekende schuldbekentenis. In een schuldbekentenis worden alle afspraken voor zowel de verstrekker als ontvanger beschreven. Hierbij moet je denken aan afspraken over de mate van aflossen, de hoogte van de rente en de eventuele gevolgen bij het niet terugbetalen van de lening. Deze afspraken dienen ook in een leenovereenkomst vast te worden gelegd.

Denk bij het maken van een keuze om onderhands te lenen of onderhands uit te lenen dus altijd eerst goed na. Geld lenen binnen familie- of vriendenkringen draait altijd om vertrouwen. Het zou zonde zijn wanneer het vertrouwen binnen een relatie wordt beschadigd.